KOLYOZ BALIĞI
Siyah, orta sıkı etli, yağlı ve pulsuz bir kıyı balığıdır. Uskumruya çok benzeyen bu balık uskumruyla beraber sürüler halinde göç eder. Uskumruya göre sırt benekleri farklıdır. Karın bölgesinde minik benekler bulunur. Gözleri ve ağzı uskumrudan daha büyüktür. Vücudu uskumruya göre biraz tombuldur. Ortalama 20-22 cm boyunda olmakla birlikte 50 cm’ye kadar ulaştıkları da görülür. 8-9 tanesi ortalama 1 kg gelir. 3-5 tanesi 1 kg gelen türüne ise eşek kolyozu denir.
Yağlı olduğu için sindirimi zordur. Bazen uskumru diye satıldığı için dikkat edilmelidir. Normal boyda olanlardan yapılan tuzlaması sardalyadan daha nefis olur.
Pişirme Yöntemleri ve İpuçları
Ocak ayı en yağlı zamanı olduğundan tuzlama için en ideal dönemdir. Tuzlaması çok lezzetli olur. Tadı uskumruya göre yavan olduğundan genellikle tavası tercih edilir. Izgara ve çirozu da yapılabilir.
- Published in ÖNEMLİ BİLGİLER
DİLBALIĞI
Antik çağda, Romalıların baş tanrısı olan ve göklerdeki babamız diye seslendikleri Jüpiter’in sandalına benzetilirmiş. Küçük, ince kılçıklı, pulsuz, sıkı, beyaz etli ve az yağlı yassı dip balığıdır. Beyaz etlilerin en lezzetlilerindendir. Gözleri sol tarafındadır, sağ yanı renksizdir ve sırt yüzgeçleri gözünün önüne kadar uzanır. Karın kısmının rengi pembeye çalar. Oval şekilli bedeni kahverenginin tonlarındadır. Ancak yaşadığı zeminin rengine göre koyulaşıp açılır. Ortalama 30-35 cm boyundadır. 600 gr ağırlıkta ve 50 cm boyunda olanları da görülür. Tat olarak pisi ve kalkana benzetilse de kendine özgü ayrı bir tadı vardır. Dilbalığının ülkemizde 15 değişik türü bulunmaktadır. Genelde her mevsim bulunabilen, ekonomik değeri yüksek bir balıktır. Denizlerimizde birçok çeşidi bulunmaktadır.
Tulum çıkartılarak satın alınması tavsiye edilir. Kıyı yöreleri dışında pek tanınan bir balık değildir. Vietnam’dan ithal edilen pangasius balıkları dilbalığı olarak satılmaktadır. Senegal, Pakistan, Gine, Hindistan ve Tunus’tan ithalatı da yapılmaktadır. Kış aylarında eti kıvamına ulaşarak dolgun ve lezzetli olur. Kasım ve mart ayları en lezzetli dönemidir.
Pişirme Yöntemleri ve İpuçları
Birçok pişirme yöntemine uygundur. Pisi ve kalkan tarifleri bu balığa da uygulanabilir. Izgara, tava, buğulama, haşlaması tercih edilebilir. Kremalı ve hafif soslarla pişirilebilir.
- Published in ÖNEMLİ BİLGİLER
SARIKUYRUK BALIĞI
Akyabaşığının kardeşi olan sarıkuyruk, beyaz, sıkı etli, az yağlı ve pulsuz bir balıktır. Sırtı yeşile kaçan mavimsi gümüşi bir renktedir. Yüzgeçleri şeffaf ve sarımsıdır. Karnı beyaz, yanları açık sarı ve griye çalar. Vücudunda yatay, kuyruğunda da dikey dalgalı sarı renkli çizgiyle tanınır. Sarıkuyruk ülkemizde özellikle Batı Akdeniz’de aynı aileden olan akyabalığıyla karıştırılır. Yüzge. yapıları olduğu kadar her iki balıkta bulunan yanal çizgilerin şekliyle ayırt edilirler. Akyanın yanal çizgileri inişli çıkışlı bir hat gibi uzanırken, sarıkuyrukta bu çizgi solungaç kapağının üzerinden başlar ve kuyruğa kadar düzgünce gider. Akdeniz’de kayalık kıyılarda küçük sürüler halinde yaşar. Ülkemizde ortalama 30-40 kg ağırlığında ve 50-60 cm boyundadır. En fazla 190 cm boy ve 80 kg ağırlığa ulaşabilir.
Genellikle bütün olarak satılır. Etinin sıkı olması nedeniyle fileto, takoz, kuşbaşı olarak satın alınması tavsiye edilir. Geçmişte bilinçsiz ve aşırı avlanma neslini tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bıraktığı için korunması gerekir. Birçok tezgahta akya diye satılan balığın sarıkuyruk olduğu bilinmelidir. Japonya’da çok tüketilen bu balığın ülkemizde kültür üretim çalışmaları da yapılmaktadır.
Pişirme Yöntemleri ve İpuçları
Sebzeli buğulamalar eşliğinde ya da kremalı ve yoğun aromalı soslarla servis edilebilir. Baharatla marine ederek değişik tatlar yakalanabilir. Sote, ızgara, tava ve çorba için uygundur.
- Published in ÖNEMLİ BİLGİLER
EŞKİNA BALIĞI
Az yağlı, beyaz, sıkı etli ve pullu olan eşkina minakopun siyahi bir modelidir. Minakopla neredeyse aynı tatta bir balıktır. Sırtı koyu kahveyle lacivert arası, karnı ise sarı beyaz renktedir. Yaşadığı yerin rengini alır. Kuyruk yüzgeci yuvarlak, kenarları siyahtır. Kıyıya yakın kayalık diplerde yaşar. Ortalama 20-0 cm, en çok 70 cm boya ulaşır. Ağırlığı 1-1,5 kg arasındadır. Gözlerinin arkasında her biri 4-5 gr ağırlığında iki adet beyaz otolit bulunur. Halk arasında otolitlerin idrar söktürdüğüne ve böbrek taşı düşürdüğüne inanılır.
Avrupa’nın kıyısı olan ülkelerde koruma altına alınmış ve avlanması yasaklanmıştır. Ülkemizde de avlanması zaman zaman yasaklanmaktadır. Son dönemde çiftlik üretimi de yapılmaktadır. Gittikçe azalan balık türlerindendir. En lezzetli zamanı kasım-şubat arasıdır.En çok Karadeniz ve Marmara’da rastlanır.
Pişirme Yöntemleri ve İpuçları
Minakop ve çipurayla yapılan tüm tarifler uygulanabilir. Izgarası, fırını, buğulaması, haşlaması ve çorbası güzel olur.
- Published in ÖNEMLİ BİLGİLER